Afgelopen voorjaar volgde ik de zorgwekkende berichten over de recalls met giftige sesamzaadjes. In Indiase sesamzaadjes werd ethyleenoxide aangetroffen, een carcinogene stof. Logisch dat je dat terugroept.
We zagen echter dat het niet alleen ging om zakjes en potjes met sesam maar ook om crackers, afbakbroodjes, koekjes, snoep en kant-en- klaarmaaltijden, vaak met minieme hoeveelheden sesam erin. Alleen al in Nederland moest volgens de NVWA 5,2 miljoen kilo sesamzaad worden teruggeroepen. Hoeveel kilo voedsel daarmee is weggegooid weet ik niet, maar het zal een enorme hoeveelheid zijn. Met 5,2 miljoen kilo zaadjes kan je heel wat afbakbroodjes bestrooien!
Normen van de fabrikant
Ik vraag me af of we met dit soort terugroepacties niet meer voedsel weggooien dan gezondheidskundig nodig is. De opsporingsmethoden voor verontreinigende stoffen zijn de afgelopen decennia sterk verbeterd. Er worden nogal eens producten teruggeroepen waarvan je niet ziek kunt worden, maar die niet voldoen aan de normen van de fabrikant.
Reputatieschade steeds belangrijker
Mijn indruk is dat angst voor reputatieschade een grotere rol speelt dan vroeger. Dat mag echter niet doorslaan. Want de teruggeroepen partij wordt vergist of tot veevoer verwerkt (= voedselverspilling) en de fabrikant verdient er niets mee aan (= economische schade).
Laten we naast reputatieschade en aansprakelijkheid juist de deskundigheid van kwaliteitsmedewerkers vooropstellen. Zij kunnen een goede afweging maken, waarin voedselveiligheid én duurzaamheid gelijk opgaan. Vervolgens dienen we gezamenlijk de verantwoordelijkheid te nemen om voedselverspilling te voorkomen.
Evaluaties NVWA
Voor de case met de sesamzaadjes, geldt dat vanwege het carcinogene karakter van ethyleenoxide het terecht is dat zowel de potjes en zakjes met sesam als ook de afbakbroodjes teruggeroepen werden. Bij volgende cases zou het goed zijn als de NVWA in haar evaluatie inzicht geeft in de hoeveelheid voedsel die is weggegooid. Zodat een recall in de toekomst tot minder voedselverspilling leidt.