Mensen zijn de meest sociale wezens op deze planeet. De hele dag door communiceren we met elkaar, zowel verbaal als non-verbaal. We praten, maken gebaren, gebruiken de intonatie van ons stem, de mimiek op het gezicht en onze houding om ons gesprekspartner(s) iets duidelijk te maken. Niet-communiceren is eigenlijk onmogelijk, want we communiceren eigenlijk altijd wel non-verbaal ondanks dat we niet altijd praten. Maarliefst 70 tot 93% van onze communicatie is non-verbaal. Beeld je eens in dat je bijvoorbeeld zo geconcentreerd aan het werk bent dat collega’s er bewust voor kiezen om je niet te storen. Je lichaamstaal vertelde je collega’s genoeg. Non-verbaal laat je weten hoe je je voelt, wat je van anderen vindt, hoe je denkt over een bepaald gespreksonderwerp en is krachtiger dan je denkt. In deze blog vertel ik je waarom!
Om effectiever te kunnen communiceren is het belangrijk om je bewust te zijn van je eigen houding. Je non-verbale signalen – de manier waarop je luistert, kijkt, beweegt en reageert – vertelt de persoon met wie je communiceert of je geïnteresseerd bent, of je eerlijk bent en hoe goed je luistert. Wanneer je non-verbale signalen overeenkomen met wat je zegt, vergroten ze het vertrouwen, de duidelijkheid en de verstandhouding. Als ze dit niet doen, kunnen ze spanning, wantrouwen en verwarring veroorzaken. Bijvoorbeeld in het geval je ja zou zeggen, maar nee zou knikken. Als je dus een betere communicator wilt worden, is het belangrijk om niet alleen gevoeliger te worden voor de lichaamstaal en non-verbale signalen van anderen, maar ook juist voor die van jezelf.
Het verschil tussen non-verbale communicatie en lichaamstaal
Hoewel deze twee begrippen nog regelmatig door elkaar worden gehaald zit er weldegelijk een verschil tussen. Het zijn zelfs twee totaal andere categorieën. Lichaamstaal is een onderdeel van non-verbale communicatie. Zo valt stemgebruik en de kleding die iemand draagt bijvoorbeeld wel onder non-verbale communicatie, maar niet onder lichaamstaal! Ook lichaamstaal bevat weer allerlei onderdelen, denk maar eens aan het gebruik van je handen, maar ook aan hoe je voeten staan. Spiertrekkingen in het gezicht worden dan weer niet gerekend tot lichaamstaal, omdat ze niet in het lichaam zitten, maar wel onderdeel zijn van non verbale communicatie. Het begrip non-verbale communicatie is dus erg breed zoals je je vast kunt voorstellen.
Waarom is non-verbale communicatie belangrijk?
Je hebt zeker weten wel eens van de uitspraak “je gezicht spreekt boekdelen” gehoord. Het zegt meer over wat je denkt dan dat jij daadwerkelijk zegt. Non-verbale communicatie is belangrijk, omdat het veel meer zegt over jouw intenties, gevoelens en emoties dan dat verbale communicatie dat doet. Het zegt eigenlijk wat je echt vindt en voelt. Woorden zijn daar slechts een selectie van. Ook voor zakelijke doeleinden is non-verbale communicatie heel erg belangrijk. Met non-verbale signalen kun je bijvoorbeeld jouw verhaal kracht bijzetten. Het op de juiste manier inzetten van deze vorm van communicatie kan helpen in sales gesprekken, presentaties, sollicitatie gesprekken, onderhandelingen, etc.
Hoe communiceer je non-verbaal beter?
Om je non-verbale communicatie te verbeteren moet je leren omgaan met stress, letten op inconsistenties en de juiste gebaren tonen om de boodschap effectief te illustreren. Je moet ook de juiste houding en oogcontact behouden om vertrouwen en interesse te tonen, anders zal het worden gezien als desinteresse of nervositeit. Om effectief te kunnen communiceren, is het noodzakelijk om je bewust te zijn van onze ruimte en die van anderen. Het is net zo belangrijk om cultureel bekwaam te zijn en te weten wat in andere culturen wordt geaccepteerd. Oftewel interculturele sensitiviteit. Hieronder vind je een aantal van de bovengenoemde en nog meer tips en oefeningen om non-verbaal beter te leren communiceren!
#1 Maak oogcontact
Oogcontact in een gesprek is een eerste stap om te laten zien dat je de ander serieus neemt. Met oogcontact dwingt je de ander aandacht te geven en te luisteren.
Oefening: Praat met verschillende mensen, kijk hen in de ogen en onthoud de oogkleur voor jezelf.
#2 Vermijd afleiding
Tijdens een gesprek geef je honderd procent aandacht aan de ander en luistert.
Oefening: probeer eens vijf minuten zonder te bewegen naar iemand te luisteren en je te concentreren op de inhoud. Probeer door middel van de LSD (luisteren, samenvatten, doorvragen) methode de inhoud samen te vatten in twee zinnen.
#3 Speel met je lichaamshouding
Imiteer je gesprekspartner. Probeer de houding van de ander te imiteren en neem na een tijdje zelf het initiatief tot een andere houding. Als die ander jouw houding kopieert is je ‘geflirt’ succesvol geweest.
Oefening: probeer na een gesprek tien bewegingen te noemen die jouw gesprekspartner maakte. Zo train je jezelf om de gewoontes van anderen te herkennen.
#4 Biedt voldoende persoonlijke ruimte
Houd voor zakelijke gesprekken een persoonlijke (45-120 cm) tot een sociale afstandszone (120-360 cm) aan.
#5 Leg passie in het gesprek
Gebruik jouw handen om delen van je betoog te onderstrepen en je enthousiasme te tonen. Maar overdrijf niet. De kracht zit hem in gepastheid en de timing, niet in theatrale bewegingen.
